“ โกโก้เป็นหูน้ำหนวก”

“ โกโก้เป็นหูน้ำหนวก”

สุนัขชื่อโกโก้ พันธุ์พุดเดิ้ล อายุ 4 ปี เพศผู้ มาพบคุณหมอด้วยอาการคันและเลียผิวหนังตลอดเวลา เจ้าของแจ้งว่าเมื่อเวลาจับหูหรือบริเวณใกล้เคียงจะเจ็บปวด  ซึ่งเจ้าของที่พามาเล่าว่า โกโก้เป็นสุนัขที่อาศัยอยู่ในวัดแห่งหนึ่งที่ตนเองดูแลอยู่ ได้รับวัคซีนครบถ้วนและมีการป้องกันเห็บหมัดเป็นอย่างดี แต่อาการของโรคผิวหนังที่พบทั้งคันและเลียเป็นมานานแล้ว แต่จะเป็นๆหายๆตลอด ไม่เคยหายขาดเลย ไปหาหมอจะได้รับยาลดคัน และยาบำรุงผิวหนังมา แต่เจ้าของจะไม่ได้ป้อนต่อเนื่อง อาหารที่ โกโก้กินก็จะเป็นอาหารคนทั่วไป ไม่ได้ควบคุมอาหารสำหรับโรคผิวหนัง ซึ่งวันนี้ที่เจ้าของพามาพบคุณหมอเพราะรู้สึกว่า โกโก้คันมากกว่าปกติ หูทั้ง 2 ข้างมีน้ำหนองไหลออกมา มีกลิ่นเหม็น และ เจ็บปวด จนซึมและรับประทานอาหารลดลง


การตรวจร่างกาย

จากการตรวจร่างกายพบว่า โกโก้มีอาการซึมเล็กน้อย ผิวหนังจะมีลักษณะขนร่วง เป็นตุ่ม มีสะเก็ด บางจุดจะมีหนอง และแดงๆ อักเสบ ซึ่งอาจจะมาจากสุนัขมีอาการคัน  จึงเลียและเกาผิวหนังจนเป็นแผลและมีการติดเชื้อนั่นเอง ส่วนหูทั้ง 2 ข้างแดงอักเสบ มีน้ำหนองไหลออกมาปริมาณมาก และมีกลิ่นเหม็น เวลาจับที่หูหรือบริเวณรอบๆหูสุนัขจะแสดงอาการเจ็บปวด  หลังจากตรวจร่างกายเบื้องต้นแล้ว จากนั้นทางคุณหมอได้เก็บตัวอย่างจากผิวหนัง และขี้หูไปทำการตรวจทางห้องปฏิบัติการ โดยการส่องกล้องเพิ่มเติมพบว่า มีแบคทีเรียและพบเม็ดเลือดขาวปริมาณมากจากตัวอย่างที่เก็บมาตรวจ แต่ยังไม่พบพวกเชื้อราหรือปรสิตภายนอก จากประวัติที่พบว่า โกโก้มีอาการโรคผิวหนังที่เป็นๆหายๆ และการตรวจร่างกาย พร้อมทั้งห้องแลป ทำให้คุณหมอวินิจฉัยเบื้องต้นว่า โกโก้อาจจะมีการติดเชื้อแบคทีเรียที่ผิวหนังและหู ซึ่งสาเหตุมีโอกาสเกิดจากโรคภูมิแพ้ผิวหนังจากอาหาร หรือโรคภูมิแพ้จากสิ่งเวดล้อม ซึ่งเมื่อสุนัขคันและเกาผิวหนังจนเป็นแผล จึงทำให้มีการติดเชื้อแบคทีเรียแทรกซ้อน

การรักษา

หลังจากการตรวจร่างกายและทราบผลว่า โกโก้มีโอกาสเป็นโรคภูมิแพ้ผิวหนัง ร่วมกับมีการติดเชื้อแบคทีเรียแทรกซ้อน คุณหมอจึงทำการรักษาเบื้องต้นโดยการให้ช่างตัดขนสุนัขให้อาบน้ำตัดขน โกโก้ให้สั้นลง  เพื่อที่จะดูแลความสะอาด ทำแผลและสังเกตความผิดปกติที่ผิวหนังได้ง่าย หลังจากนั้นให้เจ้าหน้าที่ทำความสะอาดคราบหนองที่หูให้สะอาดและหยอดยาหูทั้ง 2 ข้าง คุณหมอได้ทำการฉีดยาปฏิชีวนะและลดอักเสบ

คุณหมอได้แนะนำอาหารสำเร็จรูปชนิดพิเศษที่ไม่ทำให้เกิดอาการภูมิแพ้ผิวหนัง ในรูปแบบเม็ดหรือกระป๋อง เพื่อทดสอบภูมิแพ้อาหารให้กับโกโก้ หรือเลือกอาหารที่มีชนิดของโปรตีนและคาร์โบไฮเดรตที่ไม่เคยกินมาก่อนในชีวิต กินต่อเนื่องกันเป็นเวลาอย่างน้อย 5-8 สัปดาห์ เพื่อเป็นการทดสอบโรคภูมิแพ้ผิวหนังจากอาหาร ซึ่งหากอาการผิวหนังไม่ดีขึ้น จึงจะทดสอบเรื่องภูมิแพ้จากสิ่งแวดล้อม หรือตรวจวินิจฉัยหาสาเหตุของโรคผิวหนังและหูอักเสบเรื้อรัง ในลำดับถัดไป


เกร็ดความรู้เพิ่มเติม

ภาวะภูมิแพ้อาหาร อาการที่พบส่วนใหญ่ สุนัขจะแสดงอาการคัน เช่น บริเวณรอบปาก ใต้คาง รอบทวาร ใบหน้า รักแร้ และโคนขาหนีบ ซึ่งอาจมีอาการอย่างอื่นร่วมด้วย เช่น ผื่นแดง มีเม็ดตุ่ม ขนร่วงและบางรายอาจมีอาการของผิวหนังอักเสบ ผิวหนังมันเยิ้ม เกิด Hot spot มีตุ่มหนอง หรือมีกลิ่นตัวแรง และเกิดหูอักเสบตามมาได้
สำหรับการจัดการ หลีกเลี่ยงอาหารที่แพ้ และระมัดระวังแหล่งโปรตีนที่จะนำมาใช้เป็นอาหาร และรวมถึงโปรตีนที่อาจทำให้เกิดปฏิกิริยาแพ้ร่วมกันได้ เช่น เนื้อวัวและนมวัว หรือ เนื้อไก่และไข่ไก่ เป็นต้น


เรื่องและภาพโดย
สพ.ญ.สายพิณ อยู่ต้น
สัตวแพทย์ผู้ทำการรักษา


และขอขอบคุณ
น.สพ.จักรพันธุ์ วรรณวงศ์
สัตวแพทย์คลินิคผิวหนังประจำโรงพยาบาลสัตว์ไอเว็ท
สำหรับให้ความรู้เพิ่มเติม